Het zee-ijs op de Noordpool heeft de afgelopen dagen haar minimale omvang van dit jaar bereikt. De huidige 5 miljoen vierkante kilometer is een stuk minder dan het gemiddelde. Slechts vijf keer eerder werd een kleiner oppervlakte aan zee-ijs gemeten. Dat heeft het Nationaal Sneeuw- en IJs Data Centrum in de Verenigde Staten bekend gemaakt.
“Met het langzaam afsmelten van de Noordpool zien we in slow-motion rampzalige ontwikkelingen in het Arctisch gebied’’, aldus Gert Polet, Arctisch deskundige van het Wereld Natuur Fonds (WNF). ,,Het verlies aan zee-ijs bedreigt op lange termijn dierensoorten als ijsberen, walrussen en diverse soorten walvissen die voor hun voortbestaan afhankelijk zijn van zee-ijs. Zij kunnen zich nauwelijks aanpassen aan de ongekend snelle verandering van het klimaat én de toenemende economische activiteiten in hun leefgebied die daar nog eens bij komen, zoals oliewinning en scheepvaart.”
Een animatie van het WNF laat zien hoe afhankelijk ijsberen zijn van zee-ijs. De video toont het ijsberenvrouwtje, Kara (13 jaar oud, 210 kg zwaar) dat van 13 april tot 19 november 6240 kilometer zwerft langs de randen van het Arctische zee-ijs. Dat is verder dan de afstand tussen Amsterdam en New York. De tocht maakt duidelijk dat zij voor haar jacht op voedsel, vooral zeerobben, is aangewezen op de randen van het zee-ijs. Als het zee-ijs verdwijnt, verliest zij ook haar jachtgebied.
Het WNF voert momenteel internationaal de campagne Arctic Home voor bescherming van het leefgebied van de ijsbeer. Behalve ijsberen, heeft de opwarming van de Noordpool ook grote gevolgen voor walrussen. De dieren komen momenteel massaal aan land bij Alaska en Rusland, omdat ze te weinig zee-ijs kunnen vinden waar ze gewoonlijk op rusten en hun jongen krijgen.
Zee-ijs op de Noordpool bereikt aan het einde van de winter zijn maximale oppervlakte. Daarna smelt het ’s zomers weer af tot zijn minimale omvang in het najaar. Sinds met de satellietmetingen is begonnen, laat het zee-ijs een gestage daling zien. Tussen 1981 en 2010 bedraagt het gemiddelde oppervlakte rond deze tijd 6,3 miljoen vierkante kilometer. Dit jaar is dat ruim 20 procent minder. Twee jaar geleden bereikte de Noordpool nog een historisch dieptepunt van 3,41 miljoen vierkante kilometer.
In Antarctica werd onlangs een maximum gemiddelde aan zee-ijs gemeten. Hoewel dat paradoxaal lijkt, beperkt de aangroei van zee-ijs zich tot de Ross Sea. Rond het schiereiland smelt het ijs daarentegen even snel als op de Noordpool. Bovendien verliest de Noordpool vijf keer sneller zee-ijs dan er rond Antarctica gemiddeld bij komt. Met andere woorden: de aarde verliest snel en op grote schaal zee-ijs, wat grote gevolgen heeft voor de natuur die daarvan afhankelijk is.